ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. «Παγκόσμιο παράδειγμα προς μίμηση» χαρακτήρισε ο Αμερικανός καθηγητής Τόμας Κρίσμαν την περίπτωση επανασύστασης της λίμνης Μαυρούδας του Δήμου Αρέθουσας Θεσσαλονίκης. Ο Αμερικανός ειδικός, επικεφαλής του Κέντρου Υγροτόπων της Φλόριντα των ΗΠΑ που έχει συμμετάσχει στην ανασυσγκρότηση εκατό και πλέον υγροτόπων σε όλο τον κόσμο, βρέθηκε χθες στη Θεσσαλονίκη για να δει από κοντά τα αποτελέσματα του σχεδίου αναγέννησης της λίμνης στο οποίο συμμετέχει από το 1999.
Ο λόγος όμως που ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Φλόριντα προχώρησε στον παραπάνω χαρακτηρισμό δεν σχετίζεται με τις μεθόδους και τα έργα που επιλέχθηκαν για την ανασυγκρότηση της λίμνης, αλλά επειδή για πρώτη φορά μια τέτοια προσπάθεια, όπως είπε, «δεν ξεκίνησε από την κεντρική εξουσία αλλά από την τοπική κοινωνία, η οποία αναζήτησε και βρήκε τον τρόπο η οικολογία να συμβάλλει στην οικονομία».
Τι λέει ο Αμερικανός ειδικός
Οι κάτοικοι της περιοχής και οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προέβαλλαν το αίτημα να ξαναδημιουργηθεί η λίμνη στον κάμπο τους σε μια προσπάθεια να μπει η περιοχή στους τουριστικούς προορισμούς της Θεσσαλονίκης κι αφού δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές, ο οικοτουρισμός να προσφέρει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της περιοχής και στο εισόδημά τους.
Η δήμαρχος Αρέθουσας κ. Αννα Βασιλειάδου ζήτησε χθες από τους εκπροσώπους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που συνόδευαν τον Αμερικανό ειδικό «την επίσπευση των διαδικασιών για την έγκριση του σχεδίου που έχει κατατεθεί, προκειμένου να αποκτήσει υποδομές η γύρω από τη λίμνη περιοχή (δρόμοι, πάρκα, παρατηρητήρια, εγκαταστάσεις αναψυχής κ.τλ.)».
Η προσπάθεια πάντως στη Μαυρούδα, που απέχει περίπου μία ώρα από τη Θεσσαλονίκη, αν και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, είναι παράδειγμα και προς εξαγωγή στις βαλκανικές χώρες, καθώς ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη κ. Χόιτ Γι (παρών στην περιήγηση που έγινε στη λίμνη) σε δηλώσεις του στην «Κ» τόνισε ότι είναι πολύ σημαντική για τις γειτονικές χώρες -Βουλγαρία, Σκόπια- που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα κι αναζητούν τεχνογνωσία και λύσεις.
Η λίμνη Μαυρούδα, λόγω του αυξημένου ποσοστού ελονοσίας στην ευρύτερη περιοχή αποξηράνθηκε το 1958, αλλά σήμερα είναι μία από τις τέσσερις στην Ελλάδα που αναγεννιούνται στο αρχικό τους επίκεντρο (οι υπόλοιπες τρεις είναι οι Καλλιπεύκη, Δράνα, Κάρλα).
Τα έργα για την επανασύσταση της λίμνης Μαυρούδας, σε 360 υψόμετρο, ξεκίνησαν το 1999 και μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος για το Περιβάλλον έχουν διατεθεί 1,2 εκατ. ευρώ.
Παρ' όλο που η ανασυγκρότησή της χαρακτηρίστηκε ένα «Πείραμα στην Ελληνική Φύση», ένα «πιλοτικό για την Ελλάδα έργο» η λίμνη έχει ήδη έκταση 1.200 στρεμμάτων, όσο προβλεπόταν από το σχέδιο, βάθος 3 μ. και την εικόνα που ανέμεναν οι ειδικοί το 2010, με νέους καλαμιώνες και εκατοντάδες φτερωτούς επισκέπτες.
Το όλο εγχείρημα, όπως ανέφερε ο καθηγητής του ΑΠΘ κ Γιώργος Ζαλίδης, φαντάζει δυσκολότερο αν υπολογίσει κανείς ότι δεν έγινε παρέμβαση στις δικές της πηγές, καθώς αυτές καταλήγουν στη λίμνη Βόλβη και ως εκ τούτου θα επηρέαζαν το υδάτινο δυναμικό της Βόλβης. Η λίμνη της Μαυρούδας αναγεννήθηκε τα τελευταία χρόνια από τα νερά του Βερτίσκου που καταλήγουν σ' αυτή. Η φιλοσοφία της αναγέννησης κινήθηκε στη λογική, η Φύση να κάνει την δουλειά της κι ο άνθρωπος να έχει τη διαχείριση.
Πρόκειται για ένα θετικό δείγμα αειφόρου ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, σχολίασε ο Αμερικανός καθηγητής, γνώστης των προβλημάτων της κοντινής λίμνης Κορώνειας, το αναθεωρημένο σχέδιο της οποίας έχει ο ίδιος εγκρίνει.
H Φύση έκανε τη δουλειά της
Ο κ. Κρίσμαν χαρακτήρισε το σχέδιο αποκατάστασης της Κορώνειας πολύ καλό, αλλά χρειάζεται, όπως είπε, χρόνος και υπομονή για την υλοποίησή του. Εκτός από τη Φλόριντα ο καθηγητής Κρίσμαν έχει εργαστεί για την αναγέννηση υγροτόπων ή λιμνών στην Αφρική, στη Βόρεια και Κεντρική Αμερική, στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη. Θεωρεί ότι η Κόστα Ρίκα και η Ισπανία είναι δύο από τις χώρες που ξεχωρίζουν σ' αυτόν τον τομέα και από την εμπειρία του «έχει διδαχθεί ότι ποτέ δεν είναι αργά για να επανέλθει ένα οικοσύστημα».«Με την εφαρμογή της οικο-υδρογεωλογίας το σύστημα έχει ελπίδες να ανασυγκροτηθεί, κάτι που επιβεβαιώσαμε ακόμη και στα έλη της Μεσοποταμίας στο Ιράκ. Δουλεύουμε πάντοτε με βάση τα πραγματικά υδρογεωλογικά δεδομένα και το πόσο νερό είναι πραγματικά διαθέσιμο», τόνισε χαρακτηριστικά μιλώντας στην «Κ».
«Η Ελλάδα διαθέτει τη δυναμική για να εφαρμόσει ένα τέτοιο μοντέλο ανασυγκρότησης και σωστής διαχείρισης των υγροτόπων προς όφελος και της Οικονομίας. Οι τοπικές κοινωνίες το θέλουν και οι δυνατότητες είναι εδώ», προσθέτει. Αναφερόμενος στα μεσογειακά οικοσυστήματα επισήμανε ότι υπάρχουν λιγότεροι υγρότοποι λόγω του ξηρού κλίματος, αλλά είναι εξαιρετικής σημασίας για τη μετανάστευση των πουλιών. Δέχονται όμως μεγάλες πιέσεις, ενώ οι προβλέψεις είναι ότι τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. «Γι' αυτό πρέπει να γίνει κάτι τώρα».
